Çevrimiçi Öğrenme Ortamlarında Transaksiyonel Uzaklık Algısını Etkileyen Faktörler
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.16218123Anahtar Kelimeler:
Transaksiyonel uzaklık, uzaktan öğrenme, özerklik, yapı, diyalog, uzaklık algısıÖzet
Dewey ve Moore öncülüğünde ortaya çıkan transaksiyonel uzaklık kavramı uzaktan öğrenme bağlamına uyarlanmış ve öğrenen ile öğreten arasındaki mesaj akışında boşluklara ve yanlış anlaşılmalara neden olabilecek iletişimsel ve psikolojik boşluğu anlatmak üzere kullanılmıştır. Oluşabileceği saptanan bu boşluk öğrenmeye karşı tutumu ve davranışları etkilemektedir. Yaptığı araştırmalar ve incelemeler sonucunda Moore etkileşimsel uzaklığın üç bileşeni olduğu sonucuna varmıştır. Bu bileşenler yapı, diyalog ve özerkliktir. Bu üç bileşen hem uzaklık algısını hem de öğrenme sürecini doğrudan etkilemektedir. Bu araştırmanın amacı Transaksiyonel Uzaklık kuramının yapı, diyalog ve özerklik bileşenlerinin uzaklık algısı ile ilişki düzeyini incelemektir. Araştırma evrenini 2018-2019 eğitim-öğretim yılı Anadolu Üniversitesi Uzaktan Öğretim Tezsiz Yüksek Lisans Programlarına kayıtlı öğrenenler oluşturmaktadır. İlgili programlardaki öğrenenlerin uzaklık algısı Moore'un Transaksiyonel Uzaklık kuramındaki boyutlara göre yapılandırılan 23 maddeli bir ölçek ile değerlendirilmiştir. Araştırma bulgularıyla, bazı faktörlerin uzaklık algısı üzerinde daha etkili olduğu sonucuna varılmıştır. Bu çalışma ile transaksiyonel uzaklığın çevrimiçi öğrenme ortamlarına ilişkin yapılan operasyonel tanımlarına katkı sağlanmaya çalışılmıştır. Ayrıca açık ve uzaktan öğrenenlerin görüşleri alınarak, Anadolu Üniversitesi Uzaktan Öğretim Tezsiz Yüksek Lisans Programları bir durum çalışması olarak incelenmiş ve sonuçların öğrenme ortamları ve etkileşim araçlarının geliştirilmesine katkı sağlaması amaçlanmıştır. Elde edilen sonuçların Anadolu Üniversitesi ve açık ve uzaktan öğrenme imkanı sunan benzer kurumların karar süreçlerine de katkı yapacağı düşünülmektedir.
Referanslar
Anderson, J. C., & Gerbing, D. W. (1988). Structural equation modeling in practice: A review and recommended two-step approach. Psychological bulletin, 103(3), 411.
Belanger, F. (1999). Evaluation and Implementation of Distance Learning: Technologies, Tools and Techniques: Technologies, Tools and Techniques: IGI Global.
Bischoff, W. R., Bisconer, S. W., Kooker, B. M., & Woods, L. C. (1996). Transactional distance and interactive television in the distance education of health professionals. American Journal of Distance Education, 10(3), 4-19.
Bolliger, D. U., & Halupa, C. (2018). Online student perceptions of engagement, transactional distance, and outcomes. Distance Education, 39(3), 299-316.
Boyd, R. D., & Apps, J. W. (1980). Redefining the discipline of adult education. The AEA Handbook Series in Adult Education.
Brookfield, S. (1985). Self-Directed Learning: A Critical Review of Research. New directions for continuing education, 25, 5-16.
Caspi, A., & Gorsky, P. (2006). Instructional dialogue: Distance education students’ dialogic behaviour. Studies in Higher Education, 31(6), 735-752.
Catalogue: Distance Education Online Masters’ Programs, 2019.
Chen, Y. J., & Willits, F. K. (1998). A path analysis of the concepts in Moore’s theory of transactional distance in a videoconferencing learning environment. Journal of distance education, 13(2), 51-65.
Cohen, E. (1999). Reconceptualizing information systems as a field of the transdiscipline informing science: From ugly duckling to swan. Journal of Computing and Information Technology, 7(3), 213-219.
Comeaux, P. (1995). The impact of an interactive distance learning network on classroom communication. Communication Education, 44(4), 353-361.
Dron, J., Seidel, C., & Litten, G. (2004). Transactional distance in a blended learning environment. ALT-J, 12(2), 163-174.
Geffen, D., Straub, D., & Boudreau, M. C. (2000). Structural equation modeling and regression: Guidelines for research practice. Communications of the association for information systems, 4(7), 1-79.
Giossos, Y., Koutsouba, M., Lionarakis, A., & Skavantzos, K. (2009). Reconsidering Moore's transactional distance theory. European Journal of Open, Distance and E-learning, 12(2).
Gorsky, P., & Caspi, A. (2005a). A critical analysis of transactional distance theory. Quarterly review of distance education, 6(1).
Gorsky, P., & Caspi, A. (2005b). Dialogue: A theoretical framework for distance education instructional systems. British Journal of Educational Technology, 36(2), 137-144.
Gunawardena, C. N. (1995). Social presence theory and implications for interaction and collaborative learning in computer conferences. International journal of educational telecommunications, 1(2), 147-166.
Hu, L. ve Bentler, P. (1999). Cut off criteria for fit ındexes in covariance structure analysis: conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal, 6(1), p.1-55.
Huang, X., Chandra, A., DePaolo, C., Cribbs, J., & Simmons, L. (2015). Measuring transactional distance in web-based learning environments: An initial instrument development. Open Learning: The Journal of Open, Distance and e-Learning, 30(2), 106-126.
Kalaycı, Ş. (2017). SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri (Vol. 5): Asil Yayın Dağıtım Ankara, Turkey.
Kassandrinou, A., Angelaki, C., & Mavroidis, I. (2014). Transactional Distance among Open University Students: How Does it Affect the Learning Process? European Journal of Open, Distance and E-learning, 17(1), 26-42.
Keegan, D. (2005). Theoretical principles of distance education: Routledge.
Keegan, D. J. (1980). On defining distance education. Distance Education, 1(1), 13-36. doi:10.1080/0158791800010102
Knowles, M. (1990). The adult learner: A neglected species. Houston. TX: Gulf Publishing.
Marmon, M. (2018). Contextualizing Social Presence and Learner Identity Through the Lens of Moore's Theory of Transactional Distance. In Enhancing Social Presence in Online Learning Environments (pp. 1-19): IGI Global.
Moore, M. G. (1991). Distance education theory. In: Taylor & Francis.
Moore, M. G. (1993). Theory of transactional distance. Theoretical principles of distance education, 1, 22-38.
Moore, M. G., & Kearsley, G. (1996). Distance education: A system view: Wadsworth.
Moore, M. G., & Kearsley, G. (2011). Distance education: A systems view of online learning: Cengage Learning.
Moore, M. G., & Thompson, M. M. (1997). The effects of distance learning: Amer Center for the Study of.
Murphy, E., & Rodríguez-Manzanares, M. A. (2009). Instructors’ perspectives on motivation in high school distance education. Journal of distance education, 23(3), 1-24.
Nwankwo, V. (2013). The relationship between faculty perceptions and implementation of elements of transactional distance theory and online web-based course completion rates.
Open and Distance Learning Dictionary (2020) Retrieved from http://auosozluk.anadolu.edu.tr/
Paul, R. C., Swart, W., Zhang, A. M., & MacLeod, K. R. (2015). Revisiting Zhang’s scale of transactional distance: Refinement and validation using structural equation modeling. Distance Education, 36(3), 364-382.
Ryan, R. M., & Powelson, C. L. (1991). Autonomy and relatedness as fundamental to motivation and education. The journal of experimental education, 60(1), 49-66.
Saba, F., & Shearer, R. L. (1994). Verifying key theoretical concepts in a dynamic model of distance education. American Journal of Distance Education, 8(1), 36-59.
Shearer, R., Gregg, A., Joo, K., & Graham, K. (2014). Transactional distance in MOOCs: A critical analysis of dialogue, structure, and learner autonomy.
Short, J., Williams, E., & Christie, B. (1976). Theoretical approaches to differences between media. The social psychology of telecommunications, 61-76.
Stein, D. S., Wanstreet, C. E., Calvin, J., Overtoom, C., & Wheaton, J. E. (2005). Bridging the transactional distance gap in online learning environments. The American Journal of Distance Education, 19(2), 105-118.
Tabachnick, B. ve Fidell, L. (2012). Using Multivariate Statistics (6. Edition). USA: Pearson.
Zhang, A. M. (2003). Transactional distance in web-based college learning environments: Toward measurement and theory construction: Virginia Commonwealth University.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 Dijital Teknolojiler ve Eğitim Dergisi

Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
- Özet 63
- PDF 17